Advaita Nederland heeft een interview met Freerk Spoelstra:
AN: Wat is jouw link met Advaita?
Freerk: Niets anders dan dat het een beschrijving is van “hoe de werkelijkheid is”, namelijk: nonduaal.
AN: En kan jij daar iets over zeggen, wat dat dan is, ‘nonduaal’?
Freerk: Je hebt twee werkelijkheden en één is waar en de ander niet. De ware werkelijkheid is “één” en dus niet twee, en de onware werkelijkheid is de realiteit waarin we ons denken te bevinden.
AN: Dat denken, is dan een probleem?
Freerk: Alleen als je er een probleem van maakt. Denken is iets wat hier gebeurt, in die onware werkelijkheid, en iets wat niet werkelijk waar is kan geen probleem zijn tenzij je het als probleem ziet.
AN: Dus het denken is geen probleem op zich, alleen is het denken niet waar?
Freerk: Binnen de spiritualiteit hebben we de neiging om het heel erg groot, bijzonder en ingewikkeld te maken, maar het is in feite heel erg klein, normaal en simpel. Het duale leven op planeet aarde is in zijn geheel niet waar en nooit gebeurd. Dus elk probleem is op zichzelf ook niet waar. Denken is iets wat hier gebeurt, maar niet waar. Heel simpel eigenlijk.
AN: ‘De ware werkelijkheid is “een” en dus niet twee,’ schrijf je. Hoe realiseer je dat?
Freerk: Ik begin met te zeggen dat taal het niet werkelijk heel erg goed kan uitdrukken, even als disclaimer. Hoe je het je realiseert is niet werkelijk de vraag, maar de enige methode om tot een realisatie te komen is toch nog steeds jezelf tot in de eeuwigheid de vraag stellen: “Wat ben ik?” Hierop is geen antwoord, dus je gaat steeds meer vaststellen wat je dan NIET bent tot er iets overblijft. Dat wat je als laatste ziet is nonduaal bewustzijn en daar kun je niets mee, dus draai je je om en stap je de onware werkelijkheid van alle dag weer in.
AN: De realisatie van ‘nonduaal bewustzijn’, welke toegevoegde waarde heeft dat? Wat verandert er in je leven? Reageer je anders op anderen, bijvoorbeeld?
Freerk: Iemand die ik heel erg waardeer is Jed McKenna, en hij noemt het zoiets als menselijke volwassenheid… niet qua leeftijd maar qua inzicht. Op het moment dat je weet dat er werkelijk alleen maar één bewustzijn is en het leven in feite niet meer dan een droom, dan kun je vanuit 100% kennis je schijnbare leven leven. Bovendien weet je dan dat het niet persoonlijk is. Het leven is puur onpersoonlijk en daarmee zet je voor een groot deel het ego buitenspel en gebruik je het alleen waarvoor het werkelijk handig is. Anderen zijn niets anders dan een andere ik.
AN: Wat versta jij onder het ego, kun je daar een beschrijving van geven, Freerk?
Freerk: Dat is best wel een lang verhaal, maar ik zal het proberen te versimpelen. Ego is onze valse zelf, het is dat wat we denken dat we zijn. Of liever gezegd, ego denkt dat het mij is. Wanneer je ziet dat dit niet zo is, omdat je simpelweg nonduaal ongelimiteerd bewustzijn bent, kun je dit ego gebruiken om zonder na te denken de weg over te steken, of zonder na te denken je woning terug te vinden… daarvoor is ego handig. Ego is niet slim genoeg om beslissingen te nemen, dat moet je overlaten aan dat nonduaal bewustzijn.
AN: Welke invloed heeft het ego op ons leven? Kunnen we het ego, het ‘valse zelf’, de schuld geven van bijvoorbeeld oorlog en armoede in de wereld?
Freerk: Nee, er is geen sprake van schuld. De reden dat er oorlog en armoede is in deze wereld, is omdat het merendeel van de mensheid gelooft dat het een op zichzelf staand individu is dat zichzelf moet beschermen tegen de boze buitenwereld. Dat is het gevolg van het domme idee dat we ons kunnen afscheiden van dat nonduale geheel. Het is zoals het hier is, want anders zou dit hele leven er niet zijn. Het enige voordeel is dat het niet waar is.
AN: Dat heeft dan toch alles te maken met het geloof in het ego, zogezegd?
Freerk: De enige reden dat je hier bent als fysiek mens is omdat je ooit bent gaan geloven dat je je kunt afscheiden van het geheel (bewustzijn, God, geeft het een naam) en op dat moment is er dat ego ontstaan. Zonder ego kun je hier niet rondlopen, dan zou je dat nonduaal bewustzijn zijn en dat is letterlijk niets, dan besta jij als identiteit niet meer. Het is natuurlijk wel zo dat je in feite dat nonduaal bewustzijn bent en alleen maar gelooft dat je hier rondloopt.
AN: Dus we moeten dat ego relativeren, zogezegd?
Freerk: Ja, we moeten het niet zo opblazen, want daarmee maak je het alleen groter en belangrijker, en dat is het enige wat het ego wil.
AN: Op het moment dat we het ego doorzien, naar waarde weten te schatten, kan ook de wereld om ons heen veranderen? Minder of geen oorlogen meer?…
Freerk: Ego is een doortrapt figuur en om zijn “bestaan” voort te zetten heeft het de wereld heel klein gemaakt en zien we elke oorlog live op TV en internet. Maar wat je werkelijk kunt ervaren, jij als persoon, is wat je nu om je heen ziet en dat is de enige illusie van een werkelijkheid waarmee jij te maken hebt. Kijk om je heen en vertel me dan hoeveel oorlogen je nu direct om je heen ziet? Het enige dat je van oorlogen weet is dat iets of iemand je vertelt dat ze er zijn, maar je hebt geen tastbaar bewijs. Zoals ik al zei, we maken het allemaal heel groot en ingewikkeld, maar het is heel klein en heel simpel. Als je het niet ziet en niet meemaakt, dan is het voor jou geen realiteit. Dit klinkt heel kil en afstandelijk, maar dat is wat ego wil dat we denken zodat we ons schuldig voelen en worden teruggetrokken in zijn macht.
AN: Het was maar een voorbeeld. Je kunt ook zien dat iemand voordringt in een rij, en jij hebt haast! Wat doe je dan? Heeft het ego daarmee te maken dan?
Freerk: Voordringen is een idee, haast is een idee. Natuurlijk heeft ego te maken met elke vorm van irritatie. Als iemand bij mij voordringt dan haal ik mijn schouders op… het overkomt me eigenlijk nooit… en haast heb ik niet. Ik kan me niet voorstellen dat ik iets beters te doen heb dan dat wat ik nu aan het doen ben. Wat zich nu voordoet gaat voor en dan moet dat andere maar even wachten. Het is natuurlijk ook zo dat als je denkt dat je haast hebt, dan kun je er op wachten dat het langer gaat duren.
AN: Okee duidelijk. Mensen met een pistool en irritatie zijn gevaarlijk, niet waar? Zullen we nog naar wapenen grijpen, zoals ook een keukenmes, als er geen sprake is meer van irritatie in ons leven?
Freerk: Ik denk het niet nee.
AN: Dus is het belangrijk het ego te leren doorzien?
Freerk: Nee, maar het is wel belangrijk om jezelf te doorzien. Onderzoek wat je bent en dan vind je uit wat je niet bent… dat is eigenlijk het hele eiereten. Eigenlijk zou je bij alles wat je denkt, voelt en gelooft moeten vragen “Is dat waar? Weet ik 100% zeker dat dit waar is?” en als het antwoord “nee” is of er is twijfel, dan gooi je het weg, want wat waar is is meteen duidelijk.
AN: Aan de ene kant kunnen we niet zonder het ego en aan de andere kant wel, begrijp ik uit jouw schrijven hier. En dat de vraag belangrijk is: “Wat ben ik?” ‘Hierop is geen antwoord, dus je gaat steeds meer vaststellen wat je dan NIET bent tot er iets overblijft. Dat wat je als laatste ziet is nonduaal bewustzijn’. Wat beschouw jij de grootste valkuil in de zoektocht naar jezelf?
Freerk: De grootste valkuil is het idee dat er iets te vinden is, dat je op pad gaat en iets zoekt. Er is geen pad en er is niets te vinden. De zoektocht naar jezelf is in feite de afbraak van jezelf en wat overblijft is Het Zelf.
AN: Kun je een beschrijving geven hoe je leven zichtbaar is veranderd, door deze zelfkennis? Ben je slimmer geworden, sneller,… Of stiller,…? Merken anderen het aan je, dat je inzicht hebt (of hoe je het wilt omschrijven)?
Freerk: Het meest opvallende is dat er niets is veranderd. Ik weet niet of anderen het aan me merken, anders dan dat ik misschien nog irritanter ben dan voorheen, maar ik merk wel dat ik de wereld en de mensen anders zie. Ik zie nu dat hier alleen chaos kan bestaan en dat vrijwel iedereen bang is en in paniek. Het kan niet anders zijn, anders zou het niet zo zijn en ik heb daar nu meer vrede mee dan vroeger. In mijzelf is er meer vrede, en dat voelt wel oké. Voor de rest sta ik ’s ochtends op, doe ik wat ik doe en ga ik ’s avonds weer slapen, net als iedereen.
AN: Okee. Je schreef hier: ‘Ego is niet slim genoeg om beslissingen te nemen, dat moet je overlaten aan dat nonduaal bewustzijn.’ Kun je daar nog iets over zeggen?
Freerk: Voor mij betekent dat ik zoveel mogelijk probeer aan te voelen wat er gaande is en probeer ik zoveel mogelijk te reageren op wat er nu speelt, zonder te bedenken wat dat ik de toekomst gaat brengen, of te denken dat het nu anders zou moeten zijn. Soort van, zoals men wel zegt, go with the flow. Ik geloof dat het nonduaal bewustzijn mij geen kwaad toewenst, dus ik merk wel wat er gebeurt. Tot nu toe gaat dat erg goed.
AN: Okee, bedankt voor dit interview! Wil je misschien er nog iets aan toevoegen?
Freerk: Nee, ik denk dat het wel goed is zo. Dank je wel.
doorzie 